KĄCIK MIKRUSA – DEMONTAŻ AMORTYZATORÓW
Układ resorujący Mikrusa MR-300 składu się z dwóch par amortyzatorów teleskopowych, różniących się ze względu na nierównomiernie obciążenie przodu i tylu pojazdu parametrami amortyzacji. Każdy z amortyzatorów składa się z właściwego elementu resorującego, którym jest zespól dwóch sprężyn o charakterystyce progresywnej oraz sprężonego z nim hydraulicznego tłumika drgań, mającego za zadanie ograniczyć ilość drgań układu sprężyn. Dla scharakteryzowania różnic obu par amortyzatorów podajemy, że średnica zewnętrzna sprężyn dla przednich kół wynosi 78 mm, dla tylnych 75 mm, a czasy tłumienia, na które wyregulowane są tłumiki drgań odpowiednio 1-1.4 i 1.5-2 sek. (przy obciążeniu 10 kG). Zróżnicowanie to zapewnia amortyzatorom przednim mniejszą twardość w stosunku do tylnych. Zdarza się nieraz, że układ amortyzujący mikrosamochodu zaczyna pracować w sposób niewłaściwy. Ma to miejsce przeważnie po dłuższej jeździe samochodem po wyboistych drogach. Odczuwać się wtedy zaczyna, nawet na niewielkich nierównościach jezdni. tzw. „dobijanie” amortyzatorów.
Najczęstszą przyczyną takiej pracy jest wyciek płynu z tłumika drgań wskutek uszkodzenia gumowego pierścienia uszczelniającego tłoczysko tłumika. Posiadaczom Mikrusów, którzy chcieliby dokonać we własnym zakresie usunięcie powyższej usterki postaramy się podać zakres i kolejność czynności naprawczych. Należy nadmienić, że wobec wprowadzonej obecnie przez Wytwórnię nowej wersji tłumików drgań do amortyzatorów teleskopowych Mikrusa, opis poniższy odnieść można jedynie do pierwszych serii samo-chodów tj. tych, których numery podwozia są niższe od 1100. W jednym z następnych numerów „Motoru” zamieszczony zostanie opis amortyzacji następnych serii samochodów. Chcąc przystąpić do rozmontowania należy, ze względu na napięcie wstępne pod jakim znajdują się sprężyny (napięcie to wynosi dla amortyzatorów przednich 14 kG. dla tylnych 28 kG) skonstruować prosty przyrząd (fot. 1), przy pomocy którego możnaby było ścisnąć sprężyny z siłą większą, niż wynosi napięcie wstępne. Zasadą budowy takiego przyrządu jest działanie popularnego imadła warsztatowego (patrz zdjęcie przyrządu z zamocowanym i ściśniętym – amortyzatorem). Po wymontowaniu więc z samochodu i oczyszczeniu wadliwie pracującego amortyzatora należy założyć go w przyrząd i ścisnąć tak, by uwolnić główkę od nacisku sprężyn działających poprzez nakładkę górną. Następnie trzeba wybić kołek łączący główkę z tłoczyskiem tłumika drgań (fot. 2). Po wybiciu kolka i zdjęciu główki należy powoli zwolnić śrubę przyrządu i wyjąwszy z niego amortyzator ściągnąć górną nakładkę wraz z tuleją i osłoną gumową (przed zdjęciem trzeba odpleść drut z kołnierza osłony gumowej), obie sprężyny wraz z przekładką środkową i trzy gumowe pierścienie spełniające rolę zderzaków (fot. 3). Pozostały po demontażu amortyzatora teleskopowego tłumik drgań należy z kolei zamocować w uchwyt (imadło) i wiedłkowym kluczem specjalnym, dołączonym do wyposażenia samochodu odkręcić nakrętkę z zawartym w niej gumowym pierścieniem uszczelniającym (fot. 4).
Pierścień ten trzeba poddać oględzinom i stwierdziwszy jego uszkodzenie wymienić. Czynnością następna jest uzupelnicnie stanu płynu w tłumiku. Najlepiej jest przy tym pozostałość starego płynu usunąć, tłumik .przepłukać i wlać do niego czysty, w ilości 65 cm3. Należy się także przez kilkakrotne poruszenie tłoczyska upewnić, czy nie zostały zatkane otwory, przepływowe w tłoczku tłumika. Do napełniania tłumika użyć lekkiego oleju wrzecionowego lub mieszaniny nafty i oleju LUK 5 w stosunku 1:1. Przy montażu postępując w sposób odwrotny trzeba tłumik skręcić, nałożyć sprężyny wraz z przekładką środkową, zderzaki gumowe, przekładkę górną z tuleją i założyć ponownie w przyrząd celem zgniecenia sprężyn przed końcowym montażem. Jeżeli wymieniona poprzednio osłona gumowa jest zniszczona można jej wcale nie zakładać. (Następne serie amortyzatorów już jej nie posiadają). Z kolei należy nałożyć na tłoczysko główkę, wbić; kołek i zabezpieczyć go.
Z innych występujących czasem lecz bardzo rzadko, przyczyn wadliwej pracy amortyzacji Mikrusa należy wymienić pęknięcie sprężyny resorującej (do usunięcia we własnym zakresie przy pomocy wymienionego przyrządu po zakupieniu właściwej sprężyny) oraz zmiana czasu tłumienia drgań sprężyny (amortyzacja wyczuwalnie „twardnieje” lub „mięknie”). W ostatnim przypadku należy się zwrócić do najbliższej stacji TOS która dokona poprawy amortyzatorów lub je wymieni, bowiem ustawienie czasu tłumienia wymaga specjalnego, dość skomplikowanego przyrządu. (AT)
Tygodnik Motor 1959, nr 34.
Skan artykułu
Przyrząd do demontażu amortyzatorów MIKRUSA
Poszczególne fazy demontażu, opisane w tekście